طبق گزارش بانک جهانی، از میان کشورهای آسیای مرکزی، به ترتیب ترکمنستان و ازبکستان از بهترین اقتصادها برخوردار هستند.
به گزارش پایگاه خبری- تحلیلی کا-ایرنیوز، به نقل از «کا-پورتال.رو»، اگر کسی فکر می‌کند که قزاقستان از میان کشورهای آسیای مرکزی دارای بهترین اقتصاد است، کاملا اشتباه می‌کند.
به گزارش بانک جهانی، بهترین رشد تولید ناخالصی داخلی سرانه در کشورهای آسیای مرکزی در وهله اول به ترکمنستان و سپس به ازبکستان تعلق دارد.
هر ۲ کشورهای مذکور با نظام‌های سخت‌گیر خود در جهان مشهور هستند و به خصوص ترکمنستان که پس از فوت رئیس جمهور پیشین، حکومت جدید، تفکر فرا رسیدن زمان مدرن، را در میان مردم گسترش می‌دهد و آن‌ها را از کودکان پیش دبستانی تا دانشجویان دانشگاه مجبور به خواندن کتاب‌های جدید خود می‌کند.
علاوه بر آن، پس از مرگ رئیس جمهور سابق ترکمنستان، اقتصاد این کشور آزادتر شد و وجود ذخایر بزرگ گازی، ترکمنستان را به یک کشور جذاب برای سرمایه‌گذاران خارجی تبدیل کرده است.
طبق اطلاعات بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول روسیه از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۷، هیچ تأثیرات مثبتی میان حجم تولیدات ناخالصی داخلی و سرعت حرکت آن در آسیای مرکزی مشاهده نشد یعنی رشد کلی اقتصادی کشورهای آسیای مرکزی، سرعت سریعی از توسعه آن را تضمین نمی‌کند.
به عنوان مثال کشور قزاقستان در رتبه بندی حجم تولیدات ناخالصی داخلی در جایگاه اول و از نظر سرعت رشد آن در آخر جدول قرار دارد.
اگر ما نرخ سالانه رشد را با ارزش‌های تولید ناخالص داخلی اسمی در سرتاسر سال‌های مختلف مقایسه کنیم، سپس در زمان‌های مختلف، درجه متفاوتی از تناسب میان این ۲ شاخص مشاهده می‌شود.
به طور مثال در سال ۲۰۱۷، ضریب تناسب ۰،۷۷ بود یعنی میانگین همبستگی مثبت وجود دارد، که نشان می‌دهد بزرگترین افزایش و رشد دقیقا در میان ایالت‌هایی‌ست که در آن‌ها شاخص بالاتری مشاهده می شود.
در واقع، این نسبت به سال ۲۰۱۰، ۲۰۱۱ و ۲۰۱۳ باز می گردد، زمانی که یک همبستگی مثبت نسبتا قوی وجود داشت و رهبران رشد قزاقستان و ترکمنستان، کشورهایی با بزرگترین تولید ناخالص داخلی سرانه بودند.
در دوره‌های باقیمانده، یک همبستگی منفی بسیار ضعیف وجود دارد، به طوریکه هیچ ارتباطی میان ۲ شاخص وجود نداشت. بر اساس نتایج اولیه ۲۰۱۷، رتبه بندی تولید ناخالص داخلی اسمی سرانه به دلار آمریکا به شرح زیر است: قزاقستان، ترکمنستان، ازبکستان، قرقیزستان، تاجیکستان.
ترکمنستان از نظر رشد تولید ناخالص داخلی سرانه طی ۱۰ سال، با توجه به رشد این شاخص، از سال ۲۰۱۴ در جایگاه اول و در رتبه دوم ازبکستان قرار دارد.
کاهش نه چندان چشمگیر قیمت نفت در شرایط بحران اقتصادی، به ازبکستان و ترکمنستان کمک کرد تا این دوران را با موفقیت پشت سر بگذارند چرا که اقتصاد این ۲ کشور علارغم وجود ذخایر نفتی، به گاز و حتی به پنبه وابسته است؛ حال آنکه اقتصاد تاجیکستان و قرقیزستان تا حد زیادی به روسیه وابسته است و بخش عمده‌ای از این وابستگی نیز به مهاجرین کاری آن‌ها در روسیه مربوط می‌شود.
حال می‌توان بدون اغراق، ادعا کرد که اقتصاد نفتی روسیه و قزاقستان، ۲ کشور تاجیکستان و قرقیزستان را به دنبال خود به پرتگاه می‌برد.
در خصوص ترکمنستان می‌توان گفت که، اجتناب رئیس جمهور جدید این کشور از روش‌ها و اخلاقیات رهبر مرحوم آن، که در سال ۲۰۰۶ دار فانی را وداع گفت، تأثیر بسیار مثبتی بر تولید ناخالصی داخلی سرانه تنها در ۲ سال اول حکومت وی داشت.
در سال ۲۰۰۷، افزایش رشد تولید ناخالصی داخلی سرانه در ترکمنستان کمی پایین‌تر از سال ۲۰۰۶ بود اما در سال ۲۰۰۸، زمانی که اصلاحات بزرگ بردی‌محمداف آغاز شد، موجب افزایش ۵۰ درصدی آن شد و در هیچ کدام از کشورهای آسیای مرکزی، در ده سال گذشته چنین رشد سریع ناخالصی داخلی سرانه رخ نداد.
البته که می‌توان به صحت ارقام ارائه شده از سوی بانک جهانی شک کرد چرا که ترکمنستان یک کشور با اقتصاد بسته است و بانک جهانی هیچ گونه فعالیتی در این کشور ندارد و اطلاعات می‌تواند نادرست باشد.
با این حال، در جهان، نمونه دیگری از یک کشور وجود دارد که در آن جامعه به طور کلی، قرون وسطی‌تر از ترکمنستان است مانند عربستان سعودی که در آنجا، تولید ناخالص داخلی سرانه در سال‌هایی که قیمت نفت افزایش یافت، رشد بسیار زیادی را نشان داد.
بنابراین، برای تعیین کیفیت کلی زندگی در کشور، باید بسیاری از شاخص‌های دیگر را در نظر گرفت.
وضعیت واقعی این است که خروج از ترکمنستان سخت و ورود به آنجا سخت‌تر است چرا که رژیم ویزای سختگیرانه در ترکمنستان حاکم است.
قربانقلی بردی محمداف به عنوان یک پزشک آینده در ترکمنستان درباره چای، اسب، فرش و به طور کلی درباره همه چیزهایی که ترکمنستان تولید می‌کند می‌نویسد.
به تازگی، در ترکمنستان، خرید خودروهای مشکی برای شهروندان عادی ممنوع شده بود، که در این خصوص سازمان‌های بین‌المللی اطلاعی ندارند.
گاز رایگان و بنزین ارزان و یارانه‌های دولتی ترکمنستان که به زودی برای جمعیت مرفه این کشور لغو خواهد شد، شرایط زندگی در این کشور را بهتر از قرقیزستان، تاجیکستان و قزاقستان کرده است.
انتهای پیام/.